Γενικές Διατροφικές Παρεμβάσεις

• Αύξηση πρόσληψηςπρωτεϊνών, υδατανθράκων, ενέργειας και υγρών: Στόχος είναι η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για ασθενείς που βρίσκονται υπό θεραπεία ή που παρουσιάζουν καχεξία.
• Διατροφή μέσω καθετήρα: Αν αντιμετωπίζεται απώλεια βάρους, μειωμένη όρεξη, αφυδάτωση ή ηλεκτρολυτικές διαταραχές, η διατροφή μέσω καθετήρα μπορεί να είναι απαραίτητη για τη διατήρηση επαρκούς θρεπτικής πρόσληψης.
• Προσαρμογή της διατροφής στις ανεπιθύμητες ενέργειες: Είναι σημαντικό να λαμβάνονται αρκετές βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία.
• Η βιταμίνη C αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, προκαλώντας διακοπή του κυτταρικού κύκλου και απόπτωση.
• Η βιταμίνη Α και τα ρετινοειδή έχουν αποδειχθεί ότι αναστέλλουν την προώθηση και την εξέλιξη του καρκίνου.
• Προτιμάμε τα μικρά και συχνά γεύματα: Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της όρεξης και στη μείωση της αίσθησης ναυτίας ή δυσπεψίας.
• Κατανάλωση εσπεριδοειδών, λαχανικών, σουσαμιού, καρυδιών, μήλων και κρεμμυδιών: Αυτά τα τρόφιμα είναι πλούσια σε γ-τοκοφερόλη και κουερσετίνη, τα οποία έχουν αντιοξειδωτική δράση και συμβάλλουν στην υγεία του οργανισμού.
• Σημαντικά θρεπτικά συστατικά:
• Σελήνιο, λυκοπένιο, καροτενοειδή και φυσικά οιστρογόνα (τρόφιμα σόγιας) έχουν ευεργετική δράση.
• Η κουρκουμίνη ως καρύκευμα έχει επίσης αναγνωριστεί για τις αντικαρκινικές της ιδιότητες.
• Καταναλώνουμε φυτοστερόλες (ηλιόσποροι, φιστίκια, σουσάμι, και φύτρο σιταριού)και ωμέγα – 3 λιπαρά οξέα (ψάρια, οστρακοειδή, λιναρόσπορο καρύδια) .
• Η ρεσβερατρόλη από το κόκκινο κρασί και τα μούρα έχει φανεί ευεργετική, ωστόσο θα πρέπει να εξετάζουμε αν είναι ανεκτή στον οργανισμό μας.
• Εξατομίκευση των Διατροφικών Αναγκών

Οι διατροφικές ανάγκες κάθε ασθενή είναι μοναδικές και εξαρτώνται από το σχέδιο θεραπείας τις πιθανές παρενέργειες, το ύψος,το βάρος, και τυχόν άλλες συνοσσηρότητες όπως ο διαβήτης ή οι καρδιακές παθήσεις. Η σωστή προσέγγιση στη διατροφή μπορεί να υποστηρίξει την υγεία και την ευεξία των ασθενών κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Βότανα και Συμπληρώματα Διατροφής

Η χρήση της συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής από ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα είναι αρκετά διαδεδομένη. Σε γενικές γραμμές, συνιστάται η πρόσληψη όλων των θρεπτικών συστατικών μέσω μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής, ενώ η λήψη συμπληρωμάτων πρέπει γίνεται μόνο σε περίπτωση έλλειψης ή αδυναμίας λήψης τους μέσω της τροφής.

Οι γιατροί θα πρέπει να αξιολογούν κάθε περίπτωση ξεχωριστά, ώστε να αποφεύγονται τυχόν παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις με τις συμβατικές θεραπείες. Σε ασθενείς που υποφέρουν από παρενέργειες της θεραπείας και δυσκολεύονται να λάβουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά μέσω της διατροφής, μπορεί να συστηθεί μια πολυβιταμίνη Ωστόσο,τα συμπληρώματα με β-καροτένιο πρέπει να αποφεύγονται. Η διατροφή παρέχει πιο προστατευτικές ιδιότητες και είναι ασφαλέστερη.

Ερευνητικά δεδομένα διερευνούν τα πιθανά οφέλη της κατανάλωσης σκόρδου και της λήψης σεληνίου, Ν-ακετυλο-κυστεΐνης καθώς και βιταμινών Β6 και C, για την υποστήριξη της υγείας των ασθενών

Σημαντικές Συστάσεις

• Ενημέρωση του γιατρού: Είναι σημαντικό να ενημερώνουμε τον γιατρό μας για οποιεσδήποτε βιταμίνες, μέταλλα, συμπληρώματα διατροφής ή βότανα λαμβάνουμε ή σκοπεύουμε να λάβουμε.
• Συμβουλή πριν την έναρξη: Πριν ξεκινήσουμε ένα ειδικό πρόγραμμα διατροφής ή τη λήψη συμπληρωμάτων, είναι απαραίτητο να συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας, για να εξασφαλίσουμε την ασφάλειά μας και τη σωστή συμβατότητα με τις θεραπείες μας.

Η λήψη ενημερωμένων αποφάσεων σχετικά με τα συμπληρώματα μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της καλής υγείας κατά τη διάρκεια της θεραπείας και της αποκατάστασης.

Πρακτικές Συμβουλές για Καλύτερη Οργάνωση της Διατροφής

1. Τρώμε λίγο και συχνά:Καταναλώνουμε μικρά γεύματα με ενδιάμεσα σνακ και δυναμωτικά ροφήματα.. Επιλέγουμε μικρότερες μερίδες φαγητού σε πιάτο σαλάτας για να κάνουμε το γεύμα πιο ελκυστικό.
2. Έχουμε πάντα διαθέσιμα αγαπημένα σνακ: Διατηρούμε σνακ στο σπίτι και στην εργασία για να τα καταναλώνουμε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας.
3. Προτιμάμε μαλακές και θρεπτικές τροφές: Επιλέγουμε τροφές εύκολες στην κατάποση, όπως σούπες, χτυπημένα αυγά, ζυμαρικά με σάλτσα τυριού, ψητά λαχανικά, ψάρι, κιμά με πατάτες γιαχνί.
4. Αποφεύγουμε πολλά υγρά πριν το γεύμα: Αυτό μειώνει το αίσθημα κορεσμού και βοηθά να αυξήσουμε την όρεξη για φαγητό.
5. Χρησιμοποιούμε συμπληρώματα διατροφής: Τα συμπληρώματα μπορούν να εμπλουτίσουν milshakes, σούπες, χυμούς, γιαούρτια και κρέμες, είτε συμπληρωματικά είτε ως πλήρες γεύμα.
6. Επιλέγουμε τροφές υψηλές σε θερμίδες και πρωτεΐνες: Αν υπάρχει απώλεια βάρους, προσθέτουμε θερμίδες και γεύση στα γεύματα (βούτυρο, ελαιόλαδο ή τυρί κρέμα). Ενισχύουμε τη γεύση των φρούτων με κρέμα, γάλα εβαπορέ, παγωτό, μέλι, μαρμελάδα ή σιρόπι.
7. Προσλαμβάνουμε πρωτεΐνη σε κάθε γεύμα: Βοηθά στη διατήρηση της δύναμης και στην αναδόμηση των ιστών που επηρεάζονται από τη θεραπεία του καρκίνου.
8. Επιλέγουμε τροφές που μας αρέσουν: Εάν δεν μπορούμε να φάμε ποικιλία τροφίμων, τρώμε αυτά που μας αρέσουν μέχρι να είμαστε έτοιμοι να δοκιμάσουμε κάτι διαφορετικό.
9. Τρώμε όταν νιώθουμε πείνα: Αν έχουμε περισσότερη όρεξη σε συγκεκριμένη ώρα της ημέρας, τρώμε τότε, εκείνη τη χρονική στιγμή ακόμα και αν δεν θεωρείται παραδοσιακή ώρα φαγητού.
10. Ο καθαρός αέρας αυξάνει την όρεξη: Κάνουμε μια βόλτα ή καθόμαστε στο μπαλκόνι ή δίπλα σε ανοιχτό παράθυρο πριν το γεύμα.
11. Αποδεχόμαστεβοήθεια στο μαγείρεμα: Αν νιώθουμε κουρασμένοι, αφήνουμε φίλους ή συγγενείς να μας φέρουν φαγητό ωςμια κίνηση φροντίδας και υποστήριξης.
12. Χρησιμοποιούμε έτοιμα γεύματα όταν χρειάζεται. Τα έτοιμα μαγειρεμένα γεύματα και οι υπηρεσίες παράδοσης φαγητού είναι πρακτικές λύσεις Σε στιγμές ανάγκης.
13. Το λίγο είναι καλύτερο από το καθόλου: Αν δεν μπορούμε να φάμε, δοκιμάζουμε ένα δυναμωτικό ρόφημα, όπως πλήρες γάλα εμπλουτισμένο με αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη.
14. Συμβουλευόμαστε διατροφολόγο ή γιατρό: Αν δυσκολευόμαστε με την όρεξη και την διατροφή, ζητάμε καθοδήγησηγια κατάλληλα συμπληρώματα που θα μας ενισχύσουν

* Συμβουλές για την Προσθήκη Περισσότερης Πρωτεΐνης στη Διατροφή μας

• Αλείψτε βούτυρα ξηρών καρπών: Προσθέστε φυστικοβούτυρο, βούτυρο από κάσιους ή αμυγδαλοβούτυρο σε ψωμί, κρακεράκια ή φρούτα για ένα εύκολο και θρεπτικό σνακ.
• Χρησιμοποιήστε χούμους: Απλώστε χούμους σε ψωμί ή προσθέστε μια κουταλιά στη σαλάτα για επιπλέον πρωτεΐνη
• Καταναλώστε επιδόρπια με αβγά: Προτιμήστε κέικ, πουτίγκες, κρέμες και cheesecake που περιέχουν αβγά για να αυξήσετε την πρόσληψη της πρωτεΐνης.
• Προσθέστε επιπλέον αβγά ή ασπράδια αβγών σε συνταγές: Ενισχύστε την διατροφική αξία των πιάτων σας με επιπλέον αβγά ή ασπράδια αβγών σεκρέμες, πουτίγκες, πίτες, ζύμη για pancakes, αβγοφέτες, scrambled αβγά ή ομελέτες.
• Ενισχύστε τα ροφήματά σας με βούτυρο ξηρών καρπών: Προσθέστε φυστικοβούτυρο, βούτυρο από κάσιους, αμυγδαλοβούτυροστα milkshakes ή στα smoothies.
• Προσθέστε ξηρούς καρπούς και σπόρους:  Ενσωματώστε ξηρούς καρπούς και σπόρους σε ψωμιά, muffins, pancakes, μπισκότα και βάφλες.
• Προσθέστε πρωτεΐνη στις σαλάτες σας: Ρεβίθια, κόκκινα φασόλια, τόφου, βραστά σφιχτά αβγά, ξηρούς καρπούς, σπόρους και ψάρια είναι εξαιρετικές επιλογές για ενίσχυση της σαλάτας.
• Χρησιμοποιήστε τριμμένο τυρί: Προσθέστε τριμμένο τυρί σε σάλτσες, λαχανικά και σούπες για επιπλέον γεύση και πρωτεΐνη.
• Προσθέστε τυρί κότατζ ή ρικότα: Χρησιμοποιήστε τυρί κότατζ ή ρικότα σε φαγητά φούρνου, πιάτα ζυμαρικών ή πιάτα αβγών.
• Προσθέτουμε τυρί στην ομελέτα σας: Ενισχύστε την ομελέτα σας με το αγαπημένο σας τυρί για περισσότερη πρωτεΐνη.
• Χρησιμοποιήστε φύτρο σιταριού και σπόρους: Προσθέστε φύτρο σιταριού, αλεσμένους ξηρούς καρπούς, σπόρους chia ή αλεσμένους σπόρους λιναριού σε δημητριακά, φαγητά φούρνου και στο γιαούρτι για να ενισχύσετε τα γεύματά σας.

Συμβουλές για την Προσθήκη Περισσότερων Θερμίδων στη Διατροφή μας

1. Χρησιμοποιήστε μούσλι: Ανακατέψτε το γιαούρτι ή προσθέστε το πάνω σε παγωτό ή φρούτα. Μπορείτε επίσης να το ενσωματώσετε σε ζύμη μπισκότων, muffins και ψωμιού για επιπλέον θρεπτικά συστατικά.
2. Αποφύγετε προϊόντα «διαίτης»: Προτιμήστε τρόφιμα που δεν αναγράφουν «φτωχό σε λιπαρά», «χωρίς λιπαρά» ή «διαίτης» ώστε να εξασφαλίσετε την πρόσληψη περισσότερων θερμίδων.
3. Καταναλώστε σνακ με ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα: Τα σνακ με ξηρούς καρπούς ή αποξηραμένα φρούτα ή σπόρους είναι πλούσια σε θερμίδες και πολύ θρεπτικά.
4. Πίνετε σπιτικά smoothies: Ετοιμάστε σπιτικά ροφήματα χρησιμοποιώντας γιαούρτι, γάλα, φρούτα και ξηρούς καρπούς για να αυξήσετε την πρόσληψη θερμίδων.
5. Προσθέστμε αβοκάντο: Χρησιμοποιήστε αβοκάντο σε smoothies, σούπες, σαλάτες, ομελέτες ή ως άλειμμα για τοστ για να προσθέσετε υγιεινά λιπαρά.
6. Προσθέστε κρουτόν στις σαλάτες: Αυξήστε την περιεκτικότητα σε θερμίδες προσθέτοντας κρουτόν στις σαλάτες σας.
7. Χρησιμοποιήστε μαργαρίνη ή έλαια: Προσθέστε μαργαρίνη ή έλαια στις πατάτες, το ρύζι και τα ζυμαρικά για περισσότερες θερμίδες.
8. Χρησιμοποιήστε μαρμελάδα ή μέλι ή βούτυρο ξηρών καρπών: Αλείψτε φυστικοβούτυρο, βούτυρο από κάσιους, αμυγδαλοβούτυρο σε ψωμί, κρακεράκια, τοστ και κουλούρια.
9. Φτιάξτε λαχανικά ή ζυμαρικά με κρεμώδεις σάλτσες: Προτιμήστε κρεμώδεις σάλτσες ή ραντίστε τα λαχανικά και τα ζυμαρικά σας με ελαιόλαδο.
10. Χρησιμοποιήστε dressing υψηλής θερμιδικής αξίας: Προσθέστε dressings με υψηλή θερμιδική αξία στις σαλάτες, ψητές πατάτες και λαχανικά για να αυξήσετε την πρόσληψη θερμίδων με ευχάριστο τρόπο.

Πηγές:

1. Polanski, J., et al. (2023). Diet as a Factor Supporting Lung Cancer Treatment—A Systematic Review. Nutrients, 15 (6), 1477. doi: 10.3390/nu15061477
2. American Lung Association (2022).Nutrition and Lung Cancer Treatment. Ανακτήθηκε από: https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/lung-cancer/treatment/stay-healthy/treatment
3. Porro, C., et al. (2022). The Potential Role of Nutrition in Lung Cancer Establishment and Progression. Life (Basel), 12 (2), 270. doi: 10.3390/life12020270

4. National Cancer Institute (2022). Eating Hints: Before, during, and after Cancer Treatment. Ανακτήθηκε από: https://www.cancer.gov/publications/patient-education/eating-hints

Ανορεξία

Δημιουργία ευχάριστου περιβάλλοντος: Προσπαθούμε να κάνουμε το χώρο του γεύματος όσο το δυνατό πιο ευχάριστο και περιορίζουμε τις διακοπές κατά τη διάρκεια του φαγητού για να διατηρήσουμε την όρεξη.

1. Ρεαλιστικές μερίδες: Σερβίρουμε σε μικρές και ρεαλιστικές ποσότητες. Η όψη μεγάλων μερίδων μπορεί να προκαλέσει άγχος – αναστέλλει την όρεξη.
2. Μικρά και συχνά γεύματα: Εάν εμφανίζεται σύντομος κορεσμός ή τα γεύματα δεν είναι αρκετά ανεκτά, δοκιμάζουμε μικρά, συχνά γεύματα ή ενδιάμεσα σνακ.
3. Γεύματα πλούσια σε θερμίδες και πρωτεΐνη: Επιλέγουμε σνακ και γεύματα που είναι πλούσια σε θερμίδες και πρωτεΐνη για να ενισχύσουμε τη διατροφική αξία των γευμάτων μας.
4. Προσθήκη υγιεινών λιπαρών: Προσθέτουμε υγιεινά λίπη, όπως αβοκάντο, βούτυρο ξηρών καρπών (π.χ. φυστικοβούτυρο, βούτυρο από κάσιους, αμυγδαλοβούτυρο)και ελαιόλαδο στα φαγητά μας.
5. Πλούσια ροφήματα σε πρωτεΐνη: Όταν δυσκολευόμαστε να φάμε, μπορούμε να επιλέξουμε ένα ρόφημα πλούσιο σε πρωτεΐνη, όπωςsmoothies ή milkshakes.
6. Yγρά πλούσια σε θερμίδες: Επιλέγουμε υγρά που είναι πλούσια σε θερμίδες και θρεπτικά συστατικά για επιπλέον ενίσχυση.
7. Ποικιλία τροφών: Οι τροφές που καταναλώνουμε μπορεί να έχουν ποικιλία χρωμάτων, σύστασης και γεύσης για να είναι πιο ελκυστικές και ευχάριστες.
8. Ενίσχυση γεύσεων με καρυκεύματα: Χρησιμοποιούμε καρυκεύματα για να ενισχύσουμε τις γεύσεις των φαγητών. 9.     Μαρινάρισμα κρέατος: Μαρινάρουμε το κρέας σε σάλτσες ή χυμούς φρούτων για να γίνει πιο εύγευστο και πιο εύκολο στην κατανάλωση.
9. Κατανάλωση υγρών καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας: Πίνουμε υγρά καθόλη την διάρκεια της ημέρας — ειδικά όταν έχουμε όρεξη για φαγητό.
10. Αποφυγή έκθεσης σε οσμές μαγειρέματος: Αποφεύγουμε την έκθεση σε οσμές μαγειρέματος πριν το γεύμα, καθώς μπορεί να μειώσουν την όρεξή μας.
11. Άσκηση: Η σωματική δραστηριότητα βοηθάει στη βελτίωση της όρεξης.
12. Ακόμη και λίγη άσκηση καθημερινά έχει δείξει να κάνει πολλούς ασθενείς με καρκίνο να αισθάνονται καλύτερα.

Αντιμετώπιση Αλλοίωσης στη Γεύση και Όσφρηση

1. Στοματικές Πλύσεις: Πριν από τα γεύματα κάνουμε στοματικές πλύσεις με διάλυμα από1/4 κουταλάκι του γλυκού σόδα διαλυμένο σε ένα φλιτζάνι νερό για να βοηθήσουμε στην εξουδετέρωση της γεύσης.
2. Επιλογή Τρόφιμα με Ήπια Γεύση: Προτιμούμε τρόφιμα όπωςπουρές πατάτας, ψωμί με βούτυρο, ζεστά δημητριακά, ρύζι, απλά ζυμαρικά και γάλα που έχουν πιο ήπιες γεύσεις.
3. Επιλέγουμε Τροφές που Δείχνουν και Μυρίζουν Όμορφα¨ Η εμφάνιση και η μυρωδιά των τροφίμων μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της όρεξης και να κάνουν το γεύμα πιο ευχάριστο.
4. Μαρινάρισμα Τροφών : Μαρινάρουμε τα φαγητά με έτοιμες μαρινάδες ή χρησιμοποιώντας χυμούς φρούτων, κρασί ή dressing σαλάτας για επιπλέον γεύση.
5. Προσθήκη Βοτάνων και Λαχανικών: Ενισχύουμε τη γεύση των φαγητών με τη χρήση κρεμμυδιού, λαχανικών ή αρωματικών βοτάνων όπως βασιλικό, ρίγανη και δεντρολίβανο.
6. Διακοπή καπνίσματος: Το κάπνισμα μπορεί να επηρεάσει έντονα την αίσθηση της γεύσης και της όσφρησης. Η διακοπή του συνιστάται για τη βελτίωση της συνολικής γεύσης και υγείας.

Τρόποι Μείωσης των Μυρωδιών των Τροφίμων

1. Σερβίρουμε τα Φαγητά σε Θερμοκρασία Δωματίου: Τα ζεστά φαγητά συχνά έχουν πιο έντονες μυρωδιές, γι’ αυτό προτιμάμε να τα σερβίρουμε σε θερμοκρασία δωματίου.
2. Κρατάμε τα Τρόφιμα Καλυμμένα: Καλύπτουμε τα φαγητά μέχρι την ώρα του σερβιρίσματος για να περιορίσουμε τις μυρωδιές.
3. Χρήση Καλαμακιού για τα Ροφήματα: Πίνουμε υγρά με καλαμάκι για να μειώσουμε την έκθεση στη μυρωδιά των ποτών.
4. Μαγειρεύουμε σε Εξωτερικούς Χώρους: Όταν είναι δυνατόν, μαγειρεύουμε σε εξωτερικούς χώρους για να αποφύγουμε τη συγκέντρωση των μυρωδιών μέσα στο σπίτι.

Φλεγμονή του Βλεννογόνου/Στοματίτιδα (Στοματικές Πληγές): Συμβουλές Διατροφής

• Αποφυγή τροφών σε ακραίες θερμοκρασίες: Προτιμούμε να καταναλώνουμε φαγητά και ποτά που είναι σε μέτρια θερμοκρασία, καθώς οι πολύ ζεστές ή πολύ κρύες τροφές μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό.

• Κατανάλωση μαλακών και ήπιων τροφών: Επιλέγουμε τροφές που είναι εύκολες στη μάσηση και δεν προκαλούν ερεθισμό, όπως πουρές, κρέμες, ζυμαρικά και πολτοποιημένα λαχανικά

• Μαγείρεμα μέχρι να μαλακώσουν τα τρόφιμα: Προσπαθούμε να μαγειρεύουμε τα τρόφιμα μέχρι να αποκτήσουν μαλακή υφή, ώστε να είναι πιο εύκολα στη μάσηση και την κατάποση

• Προσθήκη υγρών στοιχείων στα φαγητά: Προσθέτουμε σάλτσα, dressing, ζωμό, ελαίων στα τρόφιμα για να τα υγράνουμε και να γίνουν πιο εύκολα στη μάσηση.

• Κοπή των τροφών σε μικρά κομμάτια: Κόβουμε το φαγητό σε μικρά κομμάτια για να είναι πιο εύκολο να μασηθεί και να καταποθεί.

• Χρήση μικρού κουταλιού: Τρώμε με ένα μικρό κουτάλι για να παίρνουμε μικρότερες μπουκιές που μπορεί να είναι πιο εύκολο να μασηθούν και να μην προκαλούν πόνο.

• Πίνουμε υγρά με καλαμάκι:ρησιμοποιούμε καλαμάκι για την κατανάλωση ώστε να αποφύγουμε τις στοματικές πληγές στο μπροστινό μέρος του στόματος.

• Τροφές και Ποτά που Πρέπει να Αποφεύγουμε:

• Αλμυρά τρόφιμα: Τα αλμυρά φαγητά μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό στις στοματικές πληγές.
• Εσπεριδοειδή και χυμοί: Όπως πορτοκάλια, λεμόνια και λεμονάδα, που περιέχουν οξέα και μπορεί να επιδεινώσουν τις πληγές.
• Ξηρά και καυτερά τρόφιμα: Τροφές που είναι ξηρές ή καυτερές μπορεί να επιδεινώσουν τον ερεθισμό.
• Πικάντικα φαγητά: Καυτερές σάλτσες, πιάτα με κάρυ, σάλτσα και πιπεριές τσίλι πρέπει να αποφεύγονται.
• Ποτά που περιέχουν αλκοόλ: Το αλκοόλ μπορεί να ερεθίσει τις πληγές και να προκαλέσει περαιτέρω πόνο.
• Τομάτες και κέτσαπ: Οι τομάτες και τα προϊόντα τους είναι όξινα και μπορεί να προκαλέσουν ενόχληση.
• Ωμά λαχανικά: Τα ωμά λαχανικά μπορεί να είναι δύσκολα στη μάσηση και να ερεθίσουν τις στοματικές πληγές.

Ξηροστομία: Συμβουλές για Αντιμετώπιση

1. Στοματικές Πλύσεις με Αλατόνερο: Ξεπλένουμε το στόμα μας κάθε 1 έως 2 ώρες με θαλασσινό νερό (1/8 κουταλάκι αλάτι σε 1 φλιτζάνι ζεστό νερό). Στη συνέχεια, ξεπλένουμε με καθαρό νερό για να διατηρούμε την υγρασία του στόματος.

• Πίνουμε νερό καθ’ όλη την διάρκεια τηςΗμέρας:Η τακτική κατανάλωση νερού βοηθά στη διατήρηση του στόματος υγρού

1. διευκολύνοντας την κατάποση και την ομιλία.
2. Μάσηση Τσίχλας ή Πιπίλισμα Καραμελών Χωρίς Ζάχαρη: Μασάμε τσίχλα ή πιπιλίζουμε σκληρές καραμέλες χωρίς ζάχαρη, κατεψυγμένα φρούτα και κομματάκια πάγου. Αυτά θα βοηθήσουν στην παραγωγή σάλιου, το οποίο υγραίνει το στόμα μας.
3. Επιλογή Μαλακών Τροφών: Καταναλώνουμε τροφές που είναι εύκολες στην κατάποση, όπως πολτοποιημένα μαγειρεμένα φαγητά ή σούπες, για να αποφύγουμε την επιπλέον ξηρότητα.

• Προσθήκη Σάλτσας στα Φαγητά: Προσθέτουμε σάλτσες και ζωμούς στα φαγητά για να διευκολύνουμε την κατάποση και να αποφύγουμε ερεθισμούς στο στόμα.

• Τι Πρέπει να Αποφεύγουμε:
• Κατανάλωση Αλκοόλ: Το αλκοόλ, συμπεριλαμβανομένης της μπύρας και του κρασιού, μπορεί να στεγνώσει το στόμα και να επιδεινώσει την ξηροστομία.
• Προϊόντα Καπνού: Ο καπνός επιδεινώνει την ξηρότητα και μπορεί να βλάψει τον βλεννογόνο του στόματος.
• Στοματικά Διαλύματα με Αλκοόλ: Επιλέγουμε στοματικά διαλύματα χωρίς αλκοόλ για να αποφεύγουμε την επιπλέον ξηρότητα.
• Τροφές που Ενδέχεται να Βλάψουν το Στόμα: Αποφεύγουμε πολύ πικάντικα, ξινά, πικρά, αλμυρά, σκληρά ή τραγανά φαγητά, καθώς μπορεί να ερεθίσουν τον βλεννογόνο του στόματος.

Συμβουλές για την Αντιμετώπιση της Ναυτίας

1. Κατανάλωση Υγρών Όλη την Ημέρα: Πίνουμε νερό και άλλα υγρά αργά, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, για να αποφύγουμε την αφυδάτωση και να ανακουφίσουμε την αίσθηση της ναυτίας.
2. Αποφυγή Έντονων Μυρωδιών: Αποφεύγουμε τις έντονες μυρωδιές φαγητού και ποτών. Μπορούμε να ζητήσουμε βοήθεια στο μαγείρεμα ή να ανοίξουμε ένα παράθυρο ή να χρησιμοποιήσουμε έναν ανεμιστήρα για καθαρό αέρα, ειδικά κατά τη διάρκεια του φαγητού.
3. Κατανάλωση Μικρών Ποσοτήτων Υγρών κατά τη Διάρκεια των Γευμάτων: Αποφεύγουμε την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων υγρών μαζί με τα γεύματα για να μην επιβαρύνουμε το στομάχι.
4. Μικρά και Συχνά Γεύματα: Τρώμε μικρές ποσότητες φαγητού και συχνά γεύματα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας για να αποφεύγουμε την υπερφόρτωση του στομάχου.
5. Επιλέγουμε Τροφές που Μας Αρέσουν: Προτιμούμε τροφές που είναι εύπεπτες και που μας αρέσουν για να βοηθήσουμε στη μείωση της ναυτίας.
6. Προσωπικό Πρόγραμμα Διατροφής: Δημιουργούμε το δικό μας πρόγραμμα διατροφής, ανάλογα με τις ανάγκες μας. Μερικοί αισθάνονται καλύτερα όταν τρώνε κάτι ελαφρύ πριν από τη θεραπεία, ενώ άλλοι προτιμούν να μην τρώνε καθόλου πριν από αυτήν.
7. Κατανάλωση Εύπεπτων Τροφών: Επιλέγουμε τροφές που είναι εύκολες στην πέψη, όπως τοστ, ρύζι, βραστά λαχανικά και απλά ζυμαρικά.
8. Τροφές σε Θερμοκρασία Δωματίου: Καταναλώνουμε τροφές και ποτά σε θερμοκρασία δωματίου για να αποφύγουμε ερεθισμούς.
9. Κουλούρια ή Κράκερ για Πρωινή Ναυτία: Εάν έχουμε πρωινή ναυτία, καταναλώνουμε κουλούρια ή κράκερ με τα πρωινά φάρμακα, εκτός εάν χρειάζεται να ληφθούν με άδειο στομάχι.
10. Καταγραφή Συμπτωμάτων: Κρατάμε αρχείο για το πότε νιώθουμε ναυτία και τι μπορεί να την προκαλεί. Ενημερώνουμε το γιατρό ή το διατροφολόγο μας για να λάβουμε εξατομικευμένες συμβουλές.
11. Ξεκούραση σε Καθιστή Θέση: Μετά τα γεύματα, ξεκουραζόμαστε σε καθιστή και όχι ξαπλωμένη θέση για να διευκολύνουμε την πέψη.
12. Φοράμε Άνετα Ρούχα: Επιλέγουμε άνετα και φαρδιά ρούχα για να αποφύγουμε την πίεση στο στομάχι και να νιώθουμε πιο άνετα.

Συμβουλές για την Αντιμετώπιση των Εμέτων

• Αποφυγή Κατανάλωσης Φαγητού και Ποτού: Δεν καταναλώνουμε φαγητό ή ποτό μέχρι να σταματήσουν οι έμετοι, ώστε να δώσουμε στο στομάχι χρόνο να ηρεμήσει.
• Κατανάλωση Μικρών Ποσοτήτων Διαυγών Υγρών: Μόλις σταματήσουν οι έμετοι, ξεκινάμε με μικρές ποσότητες διαυγών υγρών, όπως νερό, αραιωμένο χυμό μήλου, ζωμό ή τσάι χωρίς καφεΐνη.
• Σταδιακή Επανεισαγωγή Εύπεπτων Τροφίμων: Όταν μπορούμε να καταναλώσουμε διαυγή υγρά χωρίς πρόβλημα, δοκιμάζουμε να προσθέσουμε τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε υγρά και εύκολες για το στομάχι, όπως:
  • Μπανάνες
  • Άσπρο ψωμί ή τοστ
  • Κρακεράκια
  • Άσπρο ρύζι
  • Άσπρα μακαρόνια
  • Τυρί
  • Βραστά αυγά
  • Κοτόπουλο χωρίς πέτσα
• Κατανάλωση Μικρών και Συχνών Γευμάτων: Προτιμούμε να τρώμε μικρές ποσότητες τροφής συχνά, αντί για μεγάλα γεύματα, ώστε να αποφεύγουμε την υπερφόρτωση του στομάχου και να μειώσουμε τον κίνδυνο επανεμφάνισης εμετο

Συμβουλές για την Αντιμετώπιση της Διάρροιας

1. Κατανάλωση Διαυγών Υγρών: Πίνουμε μόνο διαυγή υγρά για 12 έως 14 ώρες μετά από μια περίοδο έντονης διάρροιας για να βοηθήσουμε το στομάχι να επανέλθει.
2. Αναπλήρωση Υγρών: Πίνουμε άφθονα υγρά για να αντικαταστήσουμε αυτά που χάνονται λόγω της διάρροιας, διατηρώντας το σώμα ενυδατωμένο.
3. Μικρά και Συχνά Γεύματα: Καταναλώνουμε μικρές ποσότητες τροφής σε τακτά χρονικά διαστήματα για να μειώσουμε την πίεση στο πεπτικό σύστημα.
4. Τροφές με Νάτριο και Κάλιο: Καταναλώνουμε τροφές και υγρά πλούσια σε νάτριο και κάλιο για να αναπληρώσουμε τα χαμένα ηλεκτρολύτες, όπως ζωμοί, μπανάνες, άσπρο ψωμί και άσπρο ρύζι.
5. Τροφές Χαμηλές σε Φυτικές Ίνες: Επιλέγουμε τροφές χαμηλές σε φυτικές ίνες, όπως άσπρο ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι και πολτοποιημένα λαχανικά.
6. Τροφές και Υγρά σε Θερμοκρασία Δωματίου: Καταναλώνουμε φαγητά και ποτά σε θερμοκρασία δωματίου για να αποφύγουμε επιπλέον ερεθισμούς στο πεπτικό σύστημα.
7. Τροφές και Ποτά που Πρέπει να Αποφεύγουμε:

• Γαλακτοκομικά Προϊόντα: Εκτός αν είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε λακτόζη ή χωρίς λακτόζη, καθώς μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
• Λιπαρά ή Τηγανητά Τρόφιμα: Μπορεί να ερεθίσουν το πεπτικό σύστημα.
• Αλκοόλ: Μπύρα, κρασί και άλλα αλκοολούχα ποτά πρέπει να αποφεύγονται.
• Πικάντικα Φαγητά: Όπως πιπέρι, καυτερή σάλτσα και τσίλι, που μπορεί να επιδεινώσουν τη διάρροια.
• Πολύ Ζεστά ή Πολύ Κρύα Ροφήματα: Επηρεάζουν το πεπτικό σύστημα.
• Ποτά με Πολύ Ζάχαρη: Μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
• Προϊόντα Χωρίς Ζάχαρη με Γλυκαντικά: Όπως ξυλιτόλη ή σορβιτόλη, που βρίσκονται σε τσίχλες, καραμέλες χωρίς ζάχαρη και χυμό μήλου.
• Ποτά με Καφεΐνη: Όπως κανονικός καφές, τσάι, μερικά αναψυκτικά και σοκολάτα.
• Τροφές που Προκαλούν Αέρια: Όπως μαγειρεμένα αποξηραμένα φασόλια, ωμά φρούτα και λαχανικά.
• Τρόφιμα Πλούσια σε Φυτικές Ίνες: Προτιμούμε τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες.

Συμβουλές για την Αντιμετώπιση της Δυσκοιλιότητας

1. Κατανάλωση Πολλών Υγρών: Φροντίζουμε να πίνουμε τουλάχιστον 8 φλιτζάνια υγρών καθημερινά, όπως νερό, φυσικούς χυμούς, αφεψήματα χωρίς καφεΐνη και αραιωμένα ποτά. Η επαρκής ενυδάτωση είναι βασική για την καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
2. Τροφές με Υψηλή Περιεκτικότητα σε Φυτικές Ίνες: Προτιμάμε τροφές όπως φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης και προϊόντα με φυτικές ίνες. Εάν δεν είμαστε συνηθισμένοι να καταναλώνουμε φυτικές ίνες, τις εισάγουμε σταδιακά στο διαιτολόγιό μας για να αποφύγουμε τυχόν γαστρεντερικές ενοχλήσεις.
3. Σωματική Δραστηριότητα: Προσπαθούμε να παραμένουμε σωματικά δραστήριοι κάθε μέρα, είτε με περπάτημα, ασκήσεις χαμηλής έντασης ή άλλες δραστηριότητες που προτιμάμε. Η κίνηση βοηθάει στην ενίσχυση της κινητικότητας του εντέρου.

Συμβουλές για την Αντιμετώπιση της Κόπωσης

1. Χρήση Κατεψυγμένων ή Έτοιμων Γευμάτων: Επιλέγουμε κατεψυγμένα ή έτοιμα προς κατανάλωση γεύματα, ώστε να μειώσουμε τον χρόνο και την ενέργεια που απαιτείται για την προετοιμασία του φαγητού, αφήνοντάς μας περισσότερη ενέργεια για να απολαύσουμε το γεύμα μας.
2. Αποδοχή Βοήθειας από Οικογένεια και Φίλους: Αφήνουμε τους αγαπημένους μας να βοηθήσουν στην προετοιμασία του φαγητού, μειώνοντας την κούραση και το άγχος που σχετίζονται με την προετοιμασία των γευμάτων.
3. Τακτικά Γεύματα: Προσπαθούμε να τρώμε τακτικά όταν είναι δυνατόν, διατηρώντας ένα σταθερό πρόγραμμα διατροφής για να κρατήσουμε τα επίπεδα ενέργειάς μας σταθερά.
4. Επιλογή Μαλακών Τροφών: Επιλέγουμε μαλακές τροφές ή υγρά, που απαιτούν λιγότερη προσπάθεια για μάσηση και κατάποση, όπως πουρές, σούπες, γιαούρτι ή smoothies.
5. Διατήρηση Ενυδάτωσης: Παραμένουμε ενυδατωμένοι πίνοντας άφθονα υγρά κατά τη διάρκεια της ημέρας, διατηρώντας τη συνολική μας ενέργεια και υγεία.
6. Περιορισμός Υγρών Πριν τον Ύπνο: Μειώνουμε την κατανάλωση υγρών πριν τον ύπνο για να αποφύγουμε διακοπές στον ύπνο μας λόγω συχνών επισκέψεων στο μπάνιο.
7. Άσκηση Όταν Είναι Δυνατόν: Δοκιμάζουμε ήπια άσκηση, όπως περπάτημα για 10-15 λεπτά, τρεις φορές την ημέρα, εάν είναι εφικτό. Η κίνηση μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της κόπωσης και να βελτιώσει τη διάθεσή μας.

Συμβουλές για Διαχείριση της Αύξησης Βάρους

• Επιλογή Γαλακτοκομικών με Χαμηλά Λιπαρά: Προτιμάμε γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά για να μειώσουμε την πρόσληψη θερμίδων.
• Κατανάλωση Τροφών με Υψηλή Περιεκτικότητα σε Φυτικές Ίνες: Επιλέγουμε τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως ολικής άλεσης δημητριακά, όσπρια και σπόρους, για να διατηρήσουμε την αίσθηση του κορεσμού.
• Πολλά Φρούτα και Λαχανικά: Καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά καθημερινά, καθώς είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και χαμηλά σε θερμίδες. Μας βοηθούν να αισθανόμαστε χορτάτοι χωρίς να προσλαμβάνουμε πολλές θερμίδες.
• Επιλογή Άπαχων Κρεάτων: Επιλέγουμε άπαχα κρέατα, όπως άπαχο μοσχαρίσιο και χοιρινό κρέας, ψάρι ή πουλερικά χωρίς δέρμα, για να μειώσουμε την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών.
• Φυτικές Πρωτεΐνες: Προτιμάμε φυτικές πρωτεΐνες, όπως όσπρια, ξηρούς καρπούς και σόγια, που παρέχουν υγιεινές πηγές πρωτεϊνών χωρίς πολλά κορεσμένα λιπαρά.
• Περιορισμός Λιπαρών: Καταναλώνουμε λιγότερο λίπος, επιλέγοντας μικρές ποσότητες βουτύρου, μαγιονέζας, επιδορπίων και τηγανιτών τροφών, που είναι πλούσια σε θερμίδες.
• Αλλαγή Τρόπου Ψησίματος: Προτιμάμε το ψήσιμο στον ατμό, στο φούρνο ή στη σχάρα αντί για το τηγάνισμα, για να μειώσουμε την πρόσληψη λίπους.
• Περιορισμός Αλατιού: Καταναλώνουμε λιγότερο αλάτι για να μειώσουμε την κατακράτηση υγρών και το φούσκωμα.
• Ημερολόγιο Διατροφής: Κρατάμε ημερολόγιο με τις τροφές που καταναλώνουμε και τις ώρες κατανάλωσης, ώστε να αναγνωρίσουμε τυχόν συνήθειες που συμβάλλουν στην αύξηση βάρους.
• Καθημερινή Άσκηση: Εντάσσουμε την άσκηση στην καθημερινότητά μας, όπως περπάτημα, κολύμβηση ή ποδήλατο, για να ενισχύσουμε τον μεταβολισμό και να διατηρήσουμε ένα υγιές βάρος.

Συμβουλές για την Αντιμετώπιση της Απώλειας Βάρους

• Κατανάλωση Μικρών και Συχνών Γευμάτων: Προσπαθούμε να τρώμε μικρές ποσότητες τροφής τακτικά, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, για να διατηρούμε την πρόσληψη θερμίδων και πρωτεϊνών σε σταθερό επίπεδο.
• Τροφές με Υψηλή Περιεκτικότητα σε Πρωτεΐνες και Θερμίδες: Προτιμούμε τροφές όπως αβγά, άπαχο κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά προϊόντα και όσπρια, που είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και θερμίδες.
• Προσθήκη Γαρνιτούρας στα Τρόφιμα: Προσθέτουμε φυστικοβούτυρο, ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, σπόρους, αβοκάντο, μέλι και μαρμελάδα σε τρόφιμα όπως δημητριακά, γιαούρτι, φρούτα ή τοστ, για να αυξήσουμε την πρόσληψη θερμίδων.
• Κατανάλωση Υγρών Γευμάτων: Πίνουμε milkshakes, smoothies, χυμούς ή σούπες όταν δεν έχουμε όρεξη για στερεά τροφή. Αυτά τα υγρά γεύματα μπορούν να παρέχουν τα θρεπτικά συστατικά, τις βιταμίνες και τις θερμίδες που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
• Σωματική Δραστηριότητα: Η άσκηση, όπως το περπάτημα ή οι ήπιες ασκήσεις, μπορεί να βοηθήσει στο άνοιγμα της όρεξης και να προάγει τη συνολική ευεξία.

Πηγές:

1. American Lung Association (2022).Nutrition and Lung Cancer Side Effects. Ανακτήθηκε από: https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/lung-cancer/treatment/stay-healthy/side-effects
2. National Cancer Institute (2022). Eating Hints: Before, during, and after Cancer Treatment.Ανακτήθηκε από: https://www.cancer.gov/publications/patient-education/eating-hints
3. Ζαμπέλας, Α., (2011). Κλινική διαιτολογία και διατροφή με στοιχεία παθολογίας. Εκδόσεις Πασχαλίδης

Πώς να Προετοιμάζουμε τα Τρόφιμα με Ασφάλεια

• Κατά τη διάρκεια της θεραπείας για τον καρκίνο του πνεύμονα, το ανοσοποιητικό μας σύστημα μπορεί να είναι πιο ευάλωτο, καθιστώντας μας πιο επιρρεπείς σε μολύνσεις. Ακολουθούν μερικές βασικές οδηγίες για την ασφαλή προετοιμασία του φαγητού:
• Πλύσιμο Χεριών: Πλένουμε καλά τα χέρια μας πριν από το φαγητό και την προετοιμασία των γευμάτων.
• Πλύσιμο Φρούτων και Λαχανικών: Πλένουμε σχολαστικά τα φρούτα και τα λαχανικά πριν τα καταναλώσουμε.
• Προσεκτικός Χειρισμός Ωμών Τροφών: Χειριζόμαστε με προσοχή τα ωμά κρέατα, ψάρια, πουλερικά και αυγά, για να αποφύγουμε τη μόλυνση.
• Καθαρισμός Εργαλείων και Επιφανειών: Πλένουμε σχολαστικά τα χέρια, τα μαχαίρια, τα σκεύη και τους πάγκους πριν και μετά την προετοιμασία του φαγητού, ιδιαίτερα όταν προετοιμάζουμε ωμό κρέας, κοτόπουλο, γαλοπούλα ή ψάρι.
• Χρήση Ξύλων Κοπής: Χρησιμοποιούμε ξεχωριστά ξύλα κοπής για το κρέας και ξεχωριστά για τα φρούτα και τα λαχανικά, για να αποφύγουμε τη διασταυρούμενη μόλυνση.
• Ξεπάγωμα Κρέατος: Ξεπαγώνουμε το κρέας, το κοτόπουλο, τη γαλοπούλα και τα ψάρια στο ψυγείο ή στο φούρνο μικροκυμάτων στο κατάλληλο πρόγραμμα και όχι σε θερμοκρασία δωματίου.
• Σωστό Μαγείρεμα: Μαγειρεύουμε καλά όλα τα κρέατα, τα πουλερικά και τα αυγά. Τα αυγά πρέπει να είναι σκληρά και όχι ρευστά, ενώ τα κρέατα δεν πρέπει να έχουν ροζ στο εσωτερικό τους.
• Σωστή Αποθήκευση Τροφίμων: Αποθηκεύουμε τα τρόφιμα σε χαμηλές θερμοκρασίες στο ψυγείο για να ελαχιστοποιήσουμε την ανάπτυξη βακτηρίων.

Πηγή:https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/lung-cancer/treatment/stay-healthy/treatment

Ε) ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Τροφές πλούσιες σε φυτικές  ίνες:

Αμυλούχα τρόφιμα

• Αρακάς
• Δημητριακά πρωινού ολικής αλέσεως
• Ζυμαρικά ολικής αλέσεως
• Καλαμπόκι
• Καστανό ρύζι
• Όσπρια (φακές, φασόλια, ρεβίθια)
• Πατάτα / γλυκοπατάτα με τη φλούδα
• Πίτουρο βρώμης
• Πράσινα φασολάκια
• Ψωμί ολικής αλέσεως

Λαχανικά

• Αγγούρι με τη φλούδα
• Αγκινάρα
• Γογγύλι
• Γλυκοπατάτα
• Καρότο
• Καλαμπόκι
• Κόκκινη πιπεριά
• Κουνουπίδι
• Κρεμμύδια
• Λάχανο
• Μαρούλι
• Μπάμιες
• Παντζάρια
• Μπρόκολο
• Σέλινο
• Σπανάκι
• Σπαράγγια
• Τομάτα με τη φλούδα
• Χόρτα

Φρούτα

• Ακτινίδιο
• Αχλάδι
• Βατόμουρα
• Βερίκοκα
• Δαμάσκηνα
• Κεράσια
• Μανταρίνι
• Μήλο με τη φλούδα
• Μπανάνα
• Μύρτιλλα
• Πορτοκάλι
• Ροδάκινα
• Σύκα
• Φραγκοστάφυλο
• Φράουλες
• Φρούτα του πάθους

Ξηροί καρποί

• Αμύγδαλα
• Καρύδια
• Φιστίκια
• Φουντούκια
• Κάσιους
• Μακαντέμια
• Πεκάν
• Καρύδια Βραζιλίας
• Καρύδια Κάσιους
• Κουκουνάρι
• Φυστίκια Αιγίνης

Τροφές χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες

• Άσπρο ρύζι
• Άσπρο ψωμί
• Αυγά
• Γαλοπούλα
• Γιαούρτι
• Ελαιόλαδο
• Κονσερβοποιημένα φρούτα
• Κοτόπουλο
• Μανιτάρια
• Πατάτες χωρίς φλούδα
• Χυμοί λαχανικών
• Χυμοί φρούτων
• Ψάρι
• Ψημένο καρότο

Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες:

• Αρνί
• Αυγό
• Γάλα
• Γαλοπούλα
• Γιαούρτι
• Θαλασσινά
• Κοτόπουλο
• Κουνέλι
• Μοσχάρι
• Πάπια
• Τόνος σε νερό
• Τυρί
• Χοιρινό
• Ψάρια

Φυτικές τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες:

• Αρακάς
• Γάλα αμυγδάλου
• Γάλα ρυζιού
• Γάλα σόγιας
• Δημητριακά
• Ζυμαρικά
• Καλαμπόκι
• Μπρόκολο
• Ξηροί καρποί
• Όσπρια (φασόλια, φακές, ρεβίθια)
• Πατάτα
• Πράσινα φασολάκια
• Ρύζι
• Σόγια
• Σπόροι
• Τόφου
• Ψωμί ολικής άλεσης

Τροφές που Περιέχουν Ω – 3 Λιπαρά Οξέα:

• Καρύδια
• Λιναρόσπορος
• Λιπαρά ψάρια και θαλασσινά (σολομός, σκουμπρί, τόνος, ρέγκα, πέστροφα, σαρδέλες)
• Σκούρα πράσινα λαχανικά
• Σόγια
• Σογιέλαιο
• Σπορέλαιο
• Σπόροι κολοκύθας

Τροφές Πλούσιες σε Κορεσμένα Λιπαρά:

• Αλλαντικά
• Αρτοσκευάσματα
• Βούτυρο
• Γάλα καρύδας και κρέμα καρύδας
• Γάλα πλήρες σε λιπαρά
• Έλαια καρύδας
• Κρέμα γάλακτος
• Λιπαρά κομμάτια κρέατος
• Λουκάνικο
• Παγωτό
• Σοκολάτα
• Τηγανητά τρόφιμα
• Τυρί πλήρες σε λιπαρά
• Φοινικέλαιο

Τροφές Πλούσιες σε Τρυπτοφάνη:

• Αμύγδαλα
• Ανανάς
• Άπαχο κρέας
• Αυγά
• Βρώμη
• Γαλοπούλα, κοτόπουλο χωρίς πέτσα
• Γιαούρτι
• Γραβιέρα
• Δαμάσκηνα
• Καστανό ρύζι
• Κολοκυθόσποροι
• Λάχανο
• Μπανάνα
• Νεροκάρδαμο
• Παξιμάδια
• Ρεβίθια (χούμους)
• Σόγια
• Σουσάμι
• Σπανάκι
• Σύκα
• Τυρί cottage
• Φακές
• Φιστίκια
• Φουντούκια

Τροφές Πλούσιες σε Τυροσίνη:

• Αβοκάντο
• Άπαχο κρέας
• Γαλακτοκομικά
• Γαλοπούλα
• Γραβιέρα
• Δαμάσκηνα
• Εκχύλισμα μαγιάς (marmite)
• Ελβετικό τυρί
• Έμμενταλ
• Κονσερβοποιημένα σύκα
• Μοσχαρίσιο συκώτι
• Μοτσαρέλα
• Μπανάνες
• Παρμεζάνα
• Πράσινα φασόλια
• Σάλτσα σόγιας
• Σπανάκι
• Σταφίδες
• Συκώτι κοτόπουλου
• Τομάτες
• Τόνος
• Τσένταρ

Τροφές Πλούσιες σε Κάλιο:

• Αβοκάντο
• Αμύγδαλα
• Αποξηραμένα φρούτα (σταφίδες, βερίκοκα)
• Γαλακτοκομικά προϊόντα και φυτικά γάλατα (σόγια, αμύγδαλο)
• Κάσιους
• Κοτόπουλο
• Μπανάνες
• Μπρόκολο
• Πατάτες
• Πεπόνι
• Πορτοκάλια, χυμός πορτοκαλιού
• Πράσινα παντζάρια
• Σολομός
• Σπανάκι
• Τομάτες
• Φακές
• Φασόλια

Τι εννοούμε με τον όρο «κόκκινο κρέας»

Ο όρος «κόκκινο κρέας» περιλαμβάνει το κρέας από μοσχάρι, χοιρινό, αρνί και κατσίκι, τα οποία προέρχονται από εκτρεφόμενα ζώα. Επίσης, περιλαμβάνει το κρέας που χρησιμοποιείται σε επεξεργασμένα τρόφιμα και σε προϊόντα όπως τα περισσότερα μπιφτέκια από βοδινό κρέας.

Τι εννοούμε με τον όρο «επεξεργασμένο κρέας»

Ο όρος «επεξεργασμένο κρέας» αναφέρεται σε κρέας που έχει συντηρηθεί μέσω μεθόδων όπως το κάπνισμα, η ξήρανση με άλατα, το πάστωμα ή με την προσθήκη χημικών συντηρητικών. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τρόφιμα όπως το ζαμπόν, το μπέικον, το σαλάμι και ορισμένα είδη λουκάνικων (π.χ. τύπου Φρανκφούρτης).

Τι είναι τα ήπια τρόφιμα

Μια ήπια διατροφή περιλαμβάνει τροφές που είναι μαλακές, εύπεπτες και χαμηλές σε φυτικές ίνες, αποφεύγοντας τις πικάντικες γεύσεις.  Μερικά παραδείγματα από μια τέτοια διατροφή είναι:

• Γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά (π.χ. γιαούρτι, γάλα χαμηλών λιπαρών)
• Μαγειρεμένα λαχανικά (π.χ. καρότα, κολοκυθάκια)
• Χυμοί φρούτων και λαχανικών (π.χ. χυμός μήλου, καρότου)
• Μαγειρεμένα φρούτα όπου έχει αφαιρεθεί η φλούδα και οι σπόροι (π.χ. μαγειρεμένα μήλα ή αχλάδια)
• Ψωμί, κράκερ και ζυμαρικά φτιαγμένα με εκλεπτυσμένο λευκό αλεύρι (π.χ. ψωμί του τοστ, μακαρόνια)
• Ρύζι (λευκό ή μπασμάτι)
• Πλιγούρι βρώμης και χυλός (χωρίς πρόσθετα μπαχαρικά)
• Πουλερικά, άπαχα ψάρια και οστρακοειδή που είναι στον ατμό, ψητά ή ψητά χωρίς πρόσθετο λίπος
• Κρεμώδες φυστικοβούτυρο (χωρίς σκληρούς ξηρούς καρπούς)
• Αυγά μαγειρεμένα (όχι ωμά)
• Τόφου
• Σούπα με απαλά υλικά και χαμηλά λιπαρά
• (American Lung Association, 2022)

Διαυγή υγρά

Τα διαυγή υγρά είναι υγρά που είναι διαφανή και χωρίς στερεά υπολείμματα ή σωματίδια, παρέχοντας ενυδάτωση και ελαφριά ενέργεια χωρίς να επιβαρύνουν το πεπτικό σύστημα. Μερικά παραδείγματα διαυγών υγρών περιλαμβάνουν:

• Αθλητικά ποτά: Παρέχουν ηλεκτρολύτες και ενέργεια.
• Ανθρακούχα ποτά: Όπως η σόδα, αρκεί να μην είναι πλούσια σε ζάχαρη.
• Διαυγής ζωμός χωρίς λιπαρά, όπως ζωμό κρέατος: Όπως ζωμός κρέατος, κοτόπουλου ή λαχανικών, φιλτραρισμένος και χωρίς λίπος.
• Ζελατίνη: Σε απλή, διαυγή μορφή (π.χ. χωρίς φρούτα ή άλλα πρόσθετα).
• Νερό: Το βασικότερο διαυγές υγρό για ενυδάτωση.
• Ροφήματα με γεύση φρούτων, όπως fruit punch ή λεμονάδα: Όπως fruit punch ή λεμονάδα χωρίς πολτό.
• Τσάι, χαμομήλι, ή καφές: Αρκεί να καταναλώνονται χωρίς γάλα, κρέμα ή μη γαλακτοκομική κρέμα.
• Χυμοί φρούτων χωρίς πολτό:Όπως χυμός μήλου ή λευκού σταφυλιού ή cranberry χωρίς ίνες.