Η αναπνοή είναι μια αυτόματη διαδικασία. Ωστόσο, με κάποια εξάσκηση μπορείτε να βελτιώσετε τον έλεγχο της αναπνοής σας και να μειώσετε τη δύσπνοια. Αρχικά, θα πρέπει να “νιώσετε” πως λειτουργεί η αναπνοή σας  για να τη ρυθμίζετε όταν γίνεται πολύ ρηχή ή γρήγορη.

Οι παρακάτω τεχνικές μπορούν να βελτιώσουν τον έλεγχο της αναπνοής και να μειώσουν τη δύσπνοια:

Αναπνοή με κλειστά χείλη

• εισπνεύστε αργά από τη μύτη
• εκπνεύστε σταδιακά με σφιγμένα χείλη για 4-6 δευτερόλεπτα, σαν να σφυρίζετε
• Η αναπνοή με κλειστά χείλη βοηθά στην είσοδο φρέσκου οξυγόνου

Αναπνοή από το διάφραγμα

• χαλαρώστε στήθος και ώμους
• τοποθετήστε τα δάχτυλά σας στο στομάχι για να νιώσετε το διάφραγμα
• εισπνεύστε βαθιά, νιώθοντας το στομάχι και τα πλευρά να διαστέλλονται
• εκπνεύστε απαλά σαν αναστεναγμό, αφήνοντας τα πλευρά να χαλαρώσουν
• επαναλάβετε 5-6 φορές

Στάσεις σώματος για την ανακούφιση της δύσπνοιας

Σημασία έχει να νιώθετε άνετα. Να στηρίζεστε πάντα σωστά για να χαλαρώνουν το άνω μέρος του θώρακα και οι ώμοι. Όταν νιώθετε δύσπνοια, δοκιμάστε αν σας βολεύει να:

• κάθεστε με κλίση μπροστά
• κάθεστε με ίσιο τον κορμό
• στέκεστε με κλίση μπροστά
• στέκεστε με κλίση πίσω ή στο πλάι
• ξαπλώνετε στο πλάι με το κεφάλι ψηλότερα από το σώμα

Ασκήσεις Αναπνοής

Στόχος είναι να εισπνεύσετε φρέσκο αέρα και να επιβραδύνετε την αναπνοή σας. Προσπαθήστε να εκπνέετε για διπλάσιο χρόνο από την εισπνοή, κρατώντας τους ώμους σας χαλαρούς.

Διαστολή του κάτω μέρους του θώρακα

• τοποθετήστε τα χέρια στα πλάγια του στήθους
• εκπνεύστε βαθιά, αφήνοντας τα πλευρά να χαλαρώσουν
• εισπνεύστε αργά, νιώθοντας τα πλευρά να διαστέλλονται
• επαναλάβετε 5-6 φορές καθημερινά για να γίνει συνήθεια

Ο βήχας μπορεί να επιδεινώσει τη δύσπνοια, οπότε προσπαθήστε να βήχετε μόνο όταν είστε έτοιμοι να αποβάλετε το φλέγμα. Να θυμάστε πως οι ασκήσεις αναπνοής βοηθούν στην αποβολή του.

Προσπάθεια χαλάρωσης

Το άγχος συχνά προκαλεί μυϊκή ένταση, με αποτέλεσμα να νιώθουμε σφιγμένοι ή έναν κόμπο στο στομάχι. Εάν προσπαθήσουμε να χαλαρώσουμε, η ένταση θα απελευθερωθεί και θα καταφέρουμε να ελέγξουμε καλύτερα το άγχος και τη δύσπνοια.

Υπάρχουν διάφορες θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της δύσπνοιας, όπως:

• Φαρμακευτική αγωγή: Παυσίπονα, στεροειδή και ηρεμιστικά μειώνουν το άγχος και τον πανικό.
• Βρογχοδιασταλτικά: Χαλαρώνουν τους μύες των πνευμόνων και ανοίγουν τους αεραγωγούς. Ορισμένοι τύποι λαμβάνονται για να ανακουφίσουν τη δύσπνοια και άλλοι για να βοηθήσουν στην πρόληψή της. Αυτά τα φάρμακα χορηγούνται συνήθως μέσω μάσκας ή νεφελοποιητή(συσκευή που διευκολύνει τη χορήγηση των εισπνεόμενων φαρμάκων).
• Οξυγονοθεραπεία: Αυξάνει τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα στους πνεύμονες και στην κυκλοφορία του αίματος, βελτιώνοντας την αναπνοή όταν τα επίπεδα οξυγόνου είναι χαμηλά. Μπορεί να χορηγηθεί φιάλη οξυγόνου για σύντομο διάστημα, ενώ για μεγαλύτερες περιόδους χρησιμοποιείται συμπυκνωτής οξυγόνου, μια συσκευή που απορροφά οξυγόνο από τον αέρα. Η χορήγηση γίνεται μέσω μάσκας ή ρινικής κάνουλας.
• Χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία: Καταπολεμούν τον καρκίνο και μειώνουν τη δύσπνοια.
• Ανοσοθεραπεία και στοχευμένες θεραπείες: Βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί στα καρκινικά κύτταρα.
• Τοποθέτηση stent: Κρατά τους αεραγωγούς ανοιχτούς, διευκολύνοντας την αναπνοή. Το stent είναι ένας μικρός σωλήνας από σιλικόνη ή μέταλλο που χρησιμοποιείται για να ανοίξει έναν αεραγωγό, πριν ή μετά από άλλες θεραπείες. Τα στεντ μπορεί να είναι άκαμπτοι πλαστικοί σωλήνες ή επεκτάσιμα στεντ από σύρμα που διαστέλλεται στον αεραγωγό για να τον κρατήσει ανοιχτό.

Η δύσπνοια μπορεί να σχετίζεται με το άγχος και τον πανικό.

Συνήθως, το άγχος προκαλεί:

• γρήγορη αναπνοή, σφίξιμο στο στήθος και δύσπνοια
• μυϊκή ένταση, τρέμουλο
• εφίδρωση, κρύα και υγρά χέρια
• ταχυπαλμία
• ζάλη και αίσθημα λιποθυμίας

Όταν τα συμπτώματα γίνονται πιο έντονα, να θυμάστε ότι το άγχος έρχεται και φεύγει. Προσπαθήστε να διαχειριστείτε σιγά-σιγά το άγχος, χρησιμοποιώντας τεχνικές αναπνοής και εστιάζοντας σε ευχάριστες εικόνες. Χαλαρώστε, ακούστε μουσική, παρακολουθήστε μια διασκεδαστική ταινία, γελάστε με φίλους! Κάποιοι άνθρωποι συχνά επιλέγουν να μείνουν μακριά από καταστάσεις που τους προκαλούν άγχος. Μην το παρακάνετε, γιατί μπορεί σταδιακά να επηρεαστεί η αυτοπεποίθησή σας. Θυμηθείτε: Το άγχος είναι φυσιολογικό, αν το κατανοήσετε και το αντιμετωπίσετε σωστά, μπορεί να μειωθεί μαζί του και η δύσπνοια. Αν ωστόσο δυσκολεύεστε, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή τον νοσηλευτή σας. Ίσως είναι χρήσιμο να επισκεφθείτε κλινικό ψυχολόγο για πρόσθετη υποστήριξη.

Πάντα κοντά στους ανθρώπους που νοσούν με καρκίνο του πνεύμονα, η FairLife L.C.C. παρέχει ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε ασθενείς, φροντιστές, μέλη οικογένειας και νέους ανθρώπους που έχουν βιώσει την απώλεια μέσα από το βραβευμένο Πρόγραμμα Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης BREATH.  Επικοινωνήστε μαζί μας!

Για να μειώσετε τη δύσπνοια το πρωί:

• σηκωθείτε αργά από το κρεβάτι και καθίστε για λίγα λεπτά
• πιείτε ένα ζεστό ρόφημα πριν ντυθείτε
• αποφύγετε το πολύ ζεστό νερό στο ντους και ανοίξτε ένα παράθυρο για τον ατμό
• αν δείτε ότι κουράζεστε πολύ ή ζαλίζεστε, χρησιμοποιήστε ένα μικρό κάθισμα για το ντους ή μια μικρή χειρολαβή, στην οποία μπορείτε να ακουμπήσετε το χέρι σας αν χρειαστεί
• καλό είναι να προτιμάτε φαρδιά ρούχα για περισσότερη άνεση

Στο σπίτι:

• αποφύγετε το πολύ σκύψιμο και τέντωμα του κορμού σας
• τοποθετήστε αντικείμενα σε βολικό ύψος – καλάθια πλυντηρίου, ψώνια κ.λπ.
• οργανώστε το σπίτι, ώστε τα αντικείμενα που χρησιμοποιείτε συχνά να είναι εύκολα προσβάσιμα.
• κρατήστε το ασύρματο ή κινητό τηλέφωνο κοντά σας
• προσπαθήστε να κάθεστε για τις περισσότερες εργασίες
• αποφύγετε πολλές διαδρομές στις σκάλες
• φροντίστε το ύψος των επίπλων – καρέκλες, κρεβάτι, τουαλέτα να είναι άνετα στη χρήση.
• χρησιμοποιήστε βοηθητικά καθίσματα – υπερυψωμένο κάθισμα τουαλέτας, χειρολαβές όπου χρειάζεται
• ζητήστε συμβουλές από ειδικούς – νοσηλευτές ή εργοθεραπευτές για εξοπλισμό που πιθανόν να χρειάζεστε

Σίγουρα θα αναρωτιέστε αν μπορείτε να γυμνάζεστε, ειδικά αν λαχανιάζετε εύκολα. Θα πρέπει ωστόσο να γνωρίζετε πως η ήπια άσκηση, σε συνεννόηση με τον γιατρό σας,  μπορεί να βελτιώσει την ευεξία σας. Δοκιμάστε ασκήσεις που εστιάζουν στην αναπνοή, όπως περπάτημα, κολύμβηση, γιόγκα ή Pilates.

Στο πλαίσιο του βραβευμένου Προγράμματος Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης BREATH, η FairLife L.C.C. παρέχει δωρεάν διαδικτυακές συνεδρίες Pilates σε ανθρώπους που ζουν με καρκίνο του πνεύμονα, ειδικά προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους. Επικοινωνήστε μαζί μας!

Η δύσπνοια μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλική σας σχέση, συχνά αφήνοντας ένα αίσθημα απογοήτευσης. Μιλήστε ανοιχτά με τον σύντροφό σας για τα συναισθήματά σας και αναζητήστε μαζί τρόπους που διευκολύνουν την αναπνοή σας κατά της διάρκεια της επαφής. Μην διστάζετε να μοιραστείτε τις ανησυχίες σας με τον γιατρό ή τον νοσηλευτή σας.

Ποτέ δεν είναι αργά για να διακόψεις! Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να βελτιώσει τη δύσπνοια, να ενισχύσει την κυκλοφορία του αίματος και να μειώσει τις τοξίνες στο σώμα. Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της θεραπείας μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητά της και να αυξήσει τις παρενέργειες. Επιπλέον, η διακοπή μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου και αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης. Μην ξεχνάτε: Παρότι αρκετοί άνθρωποι  δυσκολεύονται στην αρχή, τα μακροπρόθεσμα οφέλη είναι πολύ σημαντικά!