Θεραπευτικές εξελίξεις στον καρκίνο του πνεύμονα – 2ο εξάμηνο 2022
Η σύγχρονη θωρακική ογκολογία είναι ένα εξαιρετικά δυναμικό πεδίο, με διαρκή εισαγωγή νέων θεραπειών που βελτιώνουν διαδοχικά την επιβίωση των ασθενών. Στόχος του παρόντος είναι η συνοπτική παρουσίαση πρόσφατων εξελίξεων με άμεσο πρακτικό ενδιαφέρον.
- Έγκριση του trastuzumab deruxtecan (T–Dxd) για τη δεύτερης γραμμής θεραπεία μεταστατικών όγκων με μετάλλαξη το γονιδίου HER2 (ERBB2) στις ΗΠΑ.
Στις 11 Αυγούστου 2022 το φάρμακο trastuzumab deruxtecan (T-Dxd) εγκρίθηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για χρήση σε ασθενείς με μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα και μετάλλαξη του γονιδίου HER2 (ERBB2), μετά από μία τουλάχιστον προηγούμενη γραμμή θεραπείας. Πρόκειται για το αντίσωμα trastuzumab που δεσμεύεται ειδικά στην επιφανειακή ογκοπρωτεΐνη HER2 των καρκινικών κυττάρων και τα θανατώνει μέσω τοπικής απελευθέρωσης της συζευγμένης τοξίνης deruxtecan. Χορηγείται κάθε 3 εβδομάδες ενδοφλέβια και είχε ως αποτέλεσμα περισσότερες (σε περίπου 55% των ασθενών) και πιο παρατεταμένες (με διάμεση διάρκεια περίπου 9 μήνες) αποκρίσεις σε σχέση με ιστορικά δεδομένα χημειοθεραπείας στις μελέτες φάσης 2 DESTINY-Lung01 και -Lung02. Κύρια παρενέργεια είναι μια συνήθως ήπια φλεγμονώδης αντίδραση από τους πνεύμονες που μπορεί να παρουσιαστεί σε 10% των ασθενών περίπου και της οποίας η έγκαιρη αντιμετώπιση απαιτεί στενή παρακολούθηση του ασθενούς κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Το T-Dxd αποτελεί έτσι το πρώτο φάρμακο με έγκριση για ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα και HER2 μεταλλάξεις, οι οποίες συναντώνται στο 3% περίπου των ασθενών. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) δεν έχει τοποθετηθεί ακόμα, αλλά το φάρμακο είναι δυνητικά διαθέσιμο για ασθενείς και στη χώρα μας ως off-label θεραπεία μετά από έγκριση αίτησης που μπορεί να καταθέσει ηλεκτρονικά ο θεράπων ογκολόγος στην αρμόδια κρατική επιτροπή. Περαιτέρω HER2 αναστολείς βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο, όπως το poziotinib, το tucatinib, το BI‑1810631 και το pyrotinib , ενώ για το T-Dxd βρίσκεται σε εξέλιξη και μια τυχαιοποιημένη μελέτη φάσης 3 έναντι χημειοανοσοθεραπείας, με σκοπό η έγκριση του φαρμάκου να επεκταθεί και στην πρώτη γραμμή (NCT05048797)
Ref:
- https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2112431
- https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-grants-accelerated-approval-fam-trastuzumab-deruxtecan-nxki-her2-mutant-non-small-cell-lung
- https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT05048797
- Έγκριση του adagrasib για τη δεύτερης γραμμής θεραπεία μεταστατικών όγκων με μετάλλαξη KRAS G12C στις ΗΠΑ
Στις 12 Δεκεμβρίου 2022 το φάρμακο adagrasib εγκρίθηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για χρήση σε ασθενείς με μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα και μετάλλαξη KRAS G12C μετά από μία τουλάχιστον προηγούμενη γραμμή θεραπείας. Χορηγείται δύο φορές την ημέρα ως χάπι και είχε ως αποτέλεσμα αποκρίσεις σε 43% των ασθενών με διάμεση διάρκεια περίπου 9 μήνες στη μελέτη φάσης 2 KRYSTAL-1, δηλαδή παρουσιάζει δραστικότητα συγκρίσιμη με εκείνη του ήδη εγκεκριμένου Sοtoroasib και σαφώς καλύτερη σε σχέση με ιστορικά δεδομένα χημειοθεραπείας. Οι παρενέργειες είναι γενικά ήπιες και αφορούν κυρίως στο γαστρεντερικό σύστημα. Έτσι, το adagrasib γίνεται το δεύτερο φάρμακο που αποκτά έγκριση για καρκίνο του πνεύμονα με τη μετάλλαξη KRAS G12C, που εμφανίζεται σε 15% περίπου των ασθενών και μέχρι πρότινος θεωρούταν αθεράπευτη. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) δεν έχει τοποθετηθεί ακόμα. Με βάση το ενθαρρυντικό ποσοστό απόκρισης 50% και την καλή ανοχή που έδειξε το adagrasib μαζί με ανοσοθεραπεία στη μελέτη KRYSTAL-7, η οποία παρουσιάστηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2022 στο ανοσοογκολογικό συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παθολογικής Ογκολογίας (ESMO IO 2022) στη Γενεύη, είναι προγραμματισμένες και τυχαιοποιημένες μελέτες φάσης 3 για νεοδιαγιγνωσκόμενους ασθενείς με το adagrasib σχέτο (για όγκους χωρίς έκφραση PD‑L1) ή συνδυασμένο με pembrolizumab, έναντι χημειοανοσοθεραπείας, με σκοπό η έγκριση του φαρμάκου να επεκταθεί στην πρώτη γραμμή.
Ref:
- https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2204619
- https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-grants-accelerated-approval-adagrasib-kras-g12c-mutated-nsclc
- https://www.esmoiotech.org/article/S2590-0188(22)00291-X/fulltext
- Έγκριση της χημειοανοσοθεραπείας με cemiplimab για τη θεραπεία προχωρημένων μη‑ μικροκυτταρικών όγκων στις ΗΠΑ
Στις 8 Νοεμβρίου 2022 ο PD-1 αναστολέας cemiplimab εγκρίθηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για χρήση μαζί με 4 κύκλους πλατινούχου χημειοθεραπείας σε νεοδιαγιγνωσκόμενους ασθενείς με προχωρημένο μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα χωρίς μετάλλαξη των γονιδίων EGFR, ALK, ROS1, και ανεξαρτήτως των επιπέδων έκφρασης του PD-L1. Το φάρμακο χορηγείται ενδοφλέβια κάθε 3 εβδομάδες και είχε ως αποτέλεσμα παράταση της διάμεσης επιβίωσης σε 22 μήνες έναντι 13 μηνών για ασθενείς που έλαβαν σχέτη χημειοθεραπεία στην τυχαιοποιημένη μελέτη φάσης 3 EMPOWER-Lung 3. Γενικά η δραστικότητα και οι παρενέργειες είναι συγκρίσιμες με εκείνες των εναλλακτικών σχημάτων χημειοανοσοθεραπείας με pembrolizumab ή atezolizumab, που είναι ήδη εγκεκριμένα στη χώρα μας. Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) αναμένεται. Το ίδιο το cemimplimab είναι επίσης εγκεκριμένο τόσο από τον EMA όσο και από την FDA ως μονοθεραπεία στην πρώτη γραμμή για προχωρημένους μη-μικροκυτταρικούς όγκους με υψηλή έκφραση PD-L1 σε τουλάχιστον 50% των καρκινικών κυττάρων.
Ref:
- https://www.nature.com/articles/s41591-022-01977-y
- https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-approves-cemiplimab-rwlc-combination-platinum-based-chemotherapy-non-small-cell-lung-cancer
- Έγκριση της χημειοανοσοθεραπείας με durvalumab/tremelimumab για τη θεραπεία μεταστατικών μη-μικροκυτταρικών όγκων στις ΗΠΑ
Στις 10 Νοεμβρίου 2022 ο PD-L1 αναστολέας durvalumab μαζί με τον CTLA-4 αναστολέα tremelimumab εγκρίθηκαν από την Αμερικανική Εταιρεία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για χρήση σε νεοδιαγιγνωσκόμενους ασθενείς με μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα χωρίς μετάλλαξη των γονιδίων EGFR και ALK, και ανεξαρτήτως των επιπέδων έκφρασης του PD-L1. Τα φάρμακα χορηγούνται ενδοφλέβια αρχικά κάθε 3 εβδομάδες μαζί με 4 κύκλους πλατινούχου χημειοθεραπείας, ενώ στη συνέχεια η συντήρηση γίνεται με durvalumab κάθε 4 εβδομάδες και μια μοναδική πέμπτη δόση tremelimumab τη 16η εβδομάδα μέχρι την πρόοδο νόσου ή την εμφάνιση σοβαρών παρενεργειών. Η τετραπλή αυτή θεραπεία είχε αποτέλεσμα σημαντική παράταση της επιβίωσης σε σύγκριση με σχέτη πλατινούχο χημειοθεραπεία στην τυχαιοποιημένη μελέτη φάσης 3 POSEIDON. Οι κύριες παρενέργειες είναι ανοσολογικής φύσεως, συχνότερα δερματικές, ενδοκρινικές ή ηπατικές διαταραχές, και απαιτούν στενή παρακολούθηση των ασθενών καθ’όλη τη διάρκεια της αγωγής. Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) αναμένεται. Ένα παρόμοιο σχήμα είναι ο συνδυασμός του PD-1 αναστολέα nivolumab με τον CTLA-4 αναστολέα ipilimumab που έχει ήδη έγκριση από τον EMA και την FDA για ίδια ομάδα ασθενών βάσει της παλαιότερης μελέτης Checkmate-9LA.
Ref:
- https://ascopubs.org/doi/full/10.1200/JCO.22.00975
- https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-approves-tremelimumab-combination-durvalumab-and-platinum-based-chemotherapy-metastatic-non
Eυχαριστούμε τον Dr. Πέτρο Χριστόπουλο για την παραχώρηση της παρούσας συνέντευξης στην FairLife LCC.
